ရွေးကော်ဟာ NLD အစိုးရ တက်လာအပြီးမှာ ဗဟိုက အဖွဲ့ဝင်တွေကို အသစ်ခန့်ခွင့် ရခဲ့ပါတယ်။ ဘာနဲ့တူလဲဆိုတော့ ဝန်ကြီးနဲ့ ဒုဝန်ကြီးကို ခန့်လိုက်သလိုပါ။ ဒါဆိုရင် ပြဿနာက ပြီးသွားပြီလား? ရွေးကော်ဟာလဲ အစိုးရအဖွဲ့လိုပါဘဲ။ သူက ဗဟိုကနေ အကုန်လုပ်မရပါ။ အောက်ခြေမှာ တိုင်း၊ ပြည်နယ်၊ ခရိုင်အဆင့် ဝန်ထမ်းတွေရှိပါတယ်။ သူတို့ဟာ ၂၀၁၃ မှာ ဦးတင်အေးက ပြည်သူတွေ အရပ်သားတွေကို မခန့်ခဲ့ဘဲ တပ်က ဗိုလ်မှူးအဆင့် တစ်ထောင်ကို ရွေးကော်ရဲ့ လက်ထောက်ညွှန်ကြားရေးမှူးတွေအဖြစ်ပြောင်းခန့်ခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ဟာ ၂၀၁၅ မှာလဲ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပခဲ့လို့ မကောင်းဘူးလား မေးစရာရှိပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ သူတို့ရဲ့ သစ္စာခံမှုက စကားပြောလာပါမယ်။
ယခုရွေးကော်ဥပဒေအသစ်အရ မဲရုံတွေကို တပ်ထဲကနေ တပ်ပြင်ထုတ်ရပါမယ်။ ဒါကိုကြီးကြပ်ဖို့ကမြို့နယ်နဲ့ ခရိုင်အဆင့် ရွေးကော်တွေပါ။ ဒီနေရာမှာ မိုးကျတွေက ပြည်သူဘက်ကရပ်မလား အဘတို့နဲ့ရပ်မလား မေးစရာ ရှိလာပါတယ်။ ဒါက ပထမအချက်ပါ။
ဒုတိယက တပ်ကြိုတင်မဲပါ။ တပ်မဲစာရင်းကို တပ်ထဲကသာလုပ်တာပါ။ အပြင်လူကို ပေးမလုပ်ပါ။ ဒါပေမယ့် ရွေးကော်ကိုတော့ ပို့ရပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ ရှေ့တန်းထွက်နေတဲ့ စစ်သည်တွေကသာ ကြိုတင်မဲပေးနိုင်မှာပါ။ ယခုလုပ်နေပုံက နောက်တန်းမှာ မိသားစုအားလုံး ကြိုတင်မဲ၊ ရှေ့တန်းမှာလဲ လူကိုယ်တိုင်မဲပေးဖို့ လုပ်နေတာပါ။
ဥပမာ ရဲမွန်ဆိုပါတော့။ သူ့တပ်ထဲ ရှိသမျှမိသားစုက ကြိုတင်မဲပေးစရာမလိုပါ။ ဒါပေမယ့် မဲပေးဖို့လုပ်နေတာတွေရှိပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ကိုယ်စားလှယ်တွေက ကြိုတင်မဲပေးဖို့ အဆိုတင်သူတိုင်းကို စစ်ရပါမယ်။ ဒါ့အပြင် သူတို့ဘယ်သွားလို့ ကြိုတင်မဲပေးရသလဲဆိုတာကို ဝင်ပြိုင်တဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေကို အသိပေးပြီး မှတ်ပုံတင်နဲ့တကွ စာရင်းပေးသင့်ပါတယ်။ ပြီးရင် သူတို့ရှေ့တန်းထွက်တဲ့နေရာမှာ မဲထပ်မပေးအောင် စစ်ရပါမယ်။
ဒါကဘာအတွက်အရေးကြီးလဲ? အချို့နေရာတွေမှာ NLD ထောက်ခံသူက မဲထွက်မပေးခဲ့ရင် ဖွတ်ကတပ်ကြိုတင်မဲနဲ့ နိုင်သွားနိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ မိတ္ထိလာလို နေရာမျိုးမှာပါ။ နောက်အဲ့ဒီတပ်က တနိုင်းမှာမဲထပ်ပေးရင် ဒီမိုမဲက တိုင်းရင်းသားနဲ့ NLD ကြားမဲကွဲပြီး တပ်မဲနဲ့ ဖွတ်က နိုင်သွားနိုင်ပါတယ်။
ဒါကို ဘယ်လိုကာကွယ်မလဲ? ဖြစ်နိုင်ရင် တပ်ကမဲစာရင်းတွေကို ဗဟိုကွန်ပျူတာစနစ် centralised computer system database နဲ့ စစ်ပြီး သူခိုးဖမ်းသလို ဖမ်းရပါမယ်။ ဒါကို မိုးကျတွေက လုပ်မလားဆိုတာက မေးခွန်းထုတ်စရာပါ။
စာရေးသူအနေနဲ့ကတော့ ရေးစရာရှိတာ ရေးပြီးပါပြီ။
တပ်မိသားစုသန်းခေါင်စာရင်းကို ရွေးကော်ပို့ခိုင်းရင်ကော ရ/မရ (ရွေးကော်ဥပဒေ) လမ်းကြောင်းနှင့်